دانشکده مهندسی عمران فعالیت خود را در سال ۱۳۶۵ به عنوان گروه عمران آغاز و از سال ۱۳۸۷ تحت عنوان دانشکده مهندسی عمران تاکنون به فعالیت خود ادامه داده است.
اين دانشکده داراي 25 رشته تحصيلي در مقاطع مختلف (كارشناسي، كارشناسي ارشد و دكتري) با 32 نفر عضو هیأت علمی تمام وقت و 1998 نفر دانشجو مي‌باشد. تاكنون 7244 نفر دانشجو از اين دانشكده فارغ التحصيل شده‌اند.
1- معرفی رشته مهندسی عمران
مهندسی عمران به مفهوم استفاده از اصول و مفاهیم فیزیک و ریاضی برای استفاده بهینه از منابع طبیعی و بهبود تعامل انسان و طبیعت می باشد. بر این اساس، این رشته تاریخی مشترک با علوم پایه داشته و قدمت آن به درازای تاریخ است. در تعریف مدرن، مهندسی عمران یکی از شاخههای مهندسی است، که به طراحی، نگهداری و ساخت سازههای مصنوعی نظیر ساختمان ها، جاده‌ها، پلها، کانال‌ها، سدها، خطوط لوله و سیستم های فاضلاب میپردازد. از لحاظ قدمت، مهندسی عمران پس از مهندسی جنگ، دومین نظام مهندسی به‌شمار می‌آید. مهندسان عمران یکی از رکن های اساسی تمدن امروزی بشر محسوب شده و بدون حضور متخصصین این رشته، پیشرفت اجتماعی و اقتصادی جامعه امکان پذیر نیست.
2 - ساختار رشته ی مهندسی عمران و گرایشهای تحصیلات تکمیلی
مهندسی عمران به زیر شاخه های مهندسی سازه، زلزله، مدیریت ساخت، ژئوتکنیک، سازه های هیدرولیکی، مدیریت منابع آب، سواحل و بنادر، راه و ترابری و محیط زیست تقسیم میشود. لازم به توضیح است که در مقطع کارشناسی تمامی موارد معرفی شده به صورت مقدماتی و در حد آموزشهای پایه مطرح میگردند، ولی در مقاطع تحصیلات تکمیلی، برای بررسی جامع و عمیقتر موضوع و تربیت افراد متخصص، این رشتهها از یکدیگر مجزا شده و در غالب گرایشهای کارشناسی ارشد و دکترا مطرح میشوند. در ادامه هر یک از این رشتهها به اختصار معرفی میگردند:
2-1 مهندسی سازه:
در تعریف کلی سازه، مجموعهای از اعضا است که نیرو را از سطحی به سطح دیگر منتقل میکند، بر اساس این تعریف، ساختمانها، پلها، سیلوها، سازههای صنعتی، مخازن آب، سدها سازه محسوب میشوند. هدف از مهندسی سازه، طرح و اجرای سازههایی است که تا حد ممکن اقتصادی و به حد کافی ایمن باشند. مهندسی سازه بر اساس اصول علوم ریاضی و فیزیک توسعه یافته و در واقع کاربرد فیزیک مکانیک در شناخت رفتار و طراحی سازه ها است.
2-2 مهندسی زلزله:
هدف این رشته بررسی تاثیر زمین لرزه بر مصنوعات ساخت بشر نظیر ساختمانها و ارائهی راهکارهایی برای کاهش اثرات مخرب زلزله و افزایش ایمنی بشر در مقابل آن می باشد.
2-3 مهندسی و مدیریت ساخت:
از اهداف این رشته میتوان به ارزیابی و کنترل پروژه های عمرانی، مدیریت پروژه و امور پیمان در ابعاد حقوقی، اقتصادی واجرایی، امور قراردادها، برنامه ریزی و کنترل پروژه ها، هدایت و رهبری منابع انسانی، تحلیل انواع مصالح و روش های ساخت، تجزیه وتحلیل عملیات ساخت، نگهداری پروژه های بزرگ، استفاده بهینه از ماشین آلات و روش های ترمیم سازه ها اشاره کرد.
2-2 مهندسی ژئوتکنیک:
این رشته به بررسی رفتار مصالح تشکیل دهندهی زمین نظیر سنگ و خاک از دیدگاه ایمنی ابنیه و همچنین طراحی و ساخت سدهای خاکی، تونلها، شیروانیها و به طور کلی هر نوع ساختاری که از این مصالح در آن استفاده میشود، میپردازد.
2-3 سازه های هیدرولیکی:
در این رشته به طراحی و اجرای سازههایی پرداخته میشود که وظیفهی ذخیره و یا هدایت جریان آب را عهده دارند. به عنوان مثال طراحی سدهای بتنی، کانالهای آب و سیل بندها از زمینههای فعالیت این رشته می باشد.
2-4 مهندسی و مدیریت منابع آب:
هدف این رشته شناخت، ذخیره، کنترل، انتقال، انحراف و توزیع منابع آب و همچنین مدیریت نیازهای آبی میباشد. به طور کلی مهمترین موضوع مطرح در این رشته، مدیریت و نظارت بر ذخیره و استفاده از منابع آبی است.
2-5 مهندسی سواحل و بنادر:
این رشته به مسائل مربوط به ساخت و طراحی سازههای مختلف دریایی ساحلی، فراساحلی و تجهیزات زیر دریا مانند انواع سکوها، اسکله‌ها، بندرها، موج شکن‌ها، دیوارهای ساحلی، تأسیسات حفاظتی سواحل و چیدمان تجهیزات در دریا میپردازد.
2-6 مهندسی راه و ترابری:
در این رشته به صورت خاص به طرح هندسی انواع راه‌های ارتباطی (اعم از راه‌های درون شهری، برون شهری، راه‌آهن، فرودگاه و ...) و مباحث مربوط به طراحی روسازی، زیرسازی، مدیریت و نگهداری و تحلیل ترافیکی راه‌ها (بهبود ایمنی معابر و راه ها، تعیین نقاط حادثه خیز، ...) پرداخته میشود. همچنین طراحی مسیرهای خاص از جمله طراحی تونل، طراحی پل و مشخصات فنی و مهندسی آنها نیز از مواردی است که در این رشته مطرح است.
2-7 مهندسی محیط زیست:
هدف این رشته، کاربرد مجموعهای از علوم و فنون مهندسی در رابطه با مطالعه و ارزیابی شرایط و بهبود و بهسازی محیط زیست میباشد. این علوم و فنون در امور اجرائی و ساختمانی در زمینه طرحهای عمرانی زیر بنائی، شهری، صنعتی و مسکونی کاربرد دارند.
2 - ساختار رشته ی مهندسی عمران و گرایش های تحصیلات تکمیلی
مهندسی عمران به زیر شاخههای مهندسی سازه، زلزله، مدیریت ساخت، ژئوتکنیک، سازههای هیدرولیکی، مدیریت منابع آب، سواحل و بنادر، راه و ترابری و محیط زیست تقسیم میشود. لازم به توضیح است که در مقطع کارشناسی تمامی موارد معرفی شده به صورت مقدماتی و در حد آموزشهای پایه مطرح میگردند، ولی در مقاطع تحصیلات تکمیلی، برای بررسی جامع و عمیقتر موضوع و تربیت افراد متخصص، این رشتهها از یکدیگر مجزا شده و در غالب گرایشهای کارشناسی ارشد و دکترا مطرح میشوند. در ادامه هر یک از این رشتهها به اختصار معرفی میگردند:
2-1 مهندسی سازه:
در تعریف کلی سازه، مجموعهای از اعضا است که نیرو را از سطحی به سطح دیگر منتقل میکند، بر اساس این تعریف، ساختمانها، پلها، سیلوها، سازههای صنعتی، مخازن آب، سدها سازه محسوب میشوند. هدف از مهندسی سازه، طرح و اجرای سازههایی است که تا حد ممکن اقتصادی و به حد کافی ایمن باشند. مهندسی سازه بر اساس اصول علوم ریاضی و فیزیک توسعه یافته و در واقع کاربرد فیزیک مکانیک در شناخت رفتار و طراحی سازهها است.
2-2 مهندسی زلزله:
هدف این رشته بررسی تاثیر زمین لرزه بر مصنوعات ساخت بشر نظیر ساختمانها و ارائهی راهکارهایی برای کاهش اثرات مخرب زلزله و افزایش ایمنی بشر در مقابل آن می باشد.
2-3 مهندسی و مدیریت ساخت:
از اهداف این رشته میتوان به ارزیابی و کنترل پروژه های عمرانی، مدیریت پروژه و امور پیمان در ابعاد حقوقی، اقتصادی واجرایی، امور قراردادها، برنامه ریزی و کنترل پروژه ها، هدایت و رهبری منابع انسانی، تحلیل انواع مصالح و روش های ساخت، تجزیه وتحلیل عملیات ساخت، نگهداری پروژه های بزرگ، استفاده بهینه از ماشین آلات و روش های ترمیم سازه ها اشاره کرد.
2-2 مهندسی ژئوتکنیک:
این رشته به بررسی رفتار مصالح تشکیل دهندهی زمین نظیر سنگ و خاک از دیدگاه ایمنی ابنیه و همچنین طراحی و ساخت سدهای خاکی، تونلها، شیروانیها و به طور کلی هر نوع ساختاری که از این مصالح در آن استفاده میشود، میپردازد.
2-3 سازههای هیدرولیکی:
در این رشته به طراحی و اجرای سازههایی پرداخته میشود که وظیفهی ذخیره و یا هدایت جریان آب را عهده دارند. به عنوان مثال طراحی سدهای بتنی، کانالهای آب و سیل بندها از زمینههای فعالیت این رشته می باشد.
2-4 مهندسی و مدیریت منابع آب:
هدف این رشته شناخت، ذخیره، کنترل، انتقال، انحراف و توزیع منابع آب و همچنین مدیریت نیازهای آبی میباشد. به طور کلی مهمترین موضوع مطرح در این رشته، مدیریت و نظارت بر ذخیره و استفاده از منابع آبی است.
2-5 مهندسی سواحل و بنادر:
این رشته به مسائل مربوط به ساخت و طراحی سازههای مختلف دریایی ساحلی، فراساحلی و تجهیزات زیر دریا مانند انواع سکوها، اسکله‌ها، بندرها، موج شکن‌ها، دیوارهای ساحلی، تأسیسات حفاظتی سواحل و چیدمان تجهیزات در دریا میپردازد.
2-6 مهندسی راه و ترابری:
در این رشته به صورت خاص به طرح هندسی انواع راه‌های ارتباطی (اعم از راه‌های درون شهری، برون شهری، راه‌آهن، فرودگاه و ...) و مباحث مربوط به طراحی روسازی، زیرسازی، مدیریت و نگهداری و تحلیل ترافیکی راه‌ها (بهبود ایمنی معابر و راه ها، تعیین نقاط حادثه خیز، ...) پرداخته میشود. همچنین طراحی مسیرهای خاص از جمله طراحی تونل، طراحی پل و مشخصات فنی و مهندسی آنها نیز از مواردی است که در این رشته مطرح است.
2-7 مهندسی محیط زیست:
هدف این رشته، کاربرد مجموعهای از علوم و فنون مهندسی در رابطه با مطالعه و ارزیابی شرایط و بهبود و بهسازی محیط زیست میباشد. این علوم و فنون در امور اجرائی و ساختمانی در زمینه طرحهای عمرانی زیر بنائی، شهری، صنعتی و مسکونی کاربرد دارند.
3 - بازار کار رشته مهندسی عمران
رشته مهندسی عمران به دلیل داشتن رشته ها و گرایش های متنوع از بازار کار مناسبی برخوردار است. البته به این نکته دقت شود که دانشجویان این رشته برای پیدا کردن کشغل مناسب، بایستی در دوران تحصیل به دنبال پژوهش،تحقیق و یادگیری بوده باشند و مهارت، علم و اطلاعات کافی را در زمینههای مرتبط با رشته تحصیلی خود کسب کنند. فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی می توانند پس از اتمام تحصیلاتشان در شرکت های پیمانکاری ، شرکت های مشاوره و پروژه های تحقیقاتی به عنوان مهندس اجرایی ، مهندس محاسب، سرپرست کارگاه ، مهندس ناظر ، نقشه بردار و … به فعالیت بپردازند .
فارغ التحصیلان پس از ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر در رشته مهندسی عمران می توانند در شرکت های مدیریت منابع آب ،راهسازی و ترافیک شهری، شرکت آب و فاضلاب ، تصفیه خانه، سواحل، ساخت پل و سد و… مشغول به کار شوند. به طور کلی یک مهندس عمران فرصت های شغلی بسیاری در اختیار دارد برای مثال طراحی و ساخت بسیاری از کارهای عمرانی مانند: راه ها ، پل ها ، سدها ، سازههای دریایی برای سکوهای نفتی، آشیانه های هواپیما و خانه‌های مسکونی مقاوم در مقابل زلزله، از جمله فعالیت هایی است که مهندسان عمران می توانند بر عهده بگیرند.
علاوه بر موارد ذکر شده در بالا، یکی از مشاغلی که یک مهندس عمران می تواند در آن مشغول به کار شود، کارشناس رسمی دادگستری است. یک مهندس عمران می تواند پس از شرکت در آزمون تخصصی کارشناس رسمی دادگستری و قبولی در آن، پس از گذراندن دوره های لازم، مجور فعالیت به عنوان کارشناس رسمی دادگستری را دریافت و مشغول به کار شود.
4 - معرفی رشته مهندسی عمران دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد
رشته مهندسی عمران در دانشگاه آزاد اسلامی بیش از چهل و سه سال قدمت دارد و فارغ التصیلان این دانشگاه هم اکنون در اقصی نقاط کشو به عنوان، مهندس مجری، ناظر، محاسب، پیمانکار، محقق، هیئت علمی و .... دانشگاه مشغول به کار هستند. دانشکدهی مهندسی عمران هم اکنون علاوه بر رشته مهندسی عمران در مقطع کارشناسی، در پنج گرایش کارشناسی ارشد (مهندسی سازه، مهندسی زلزله، مهندسی ژئوتکنیک، مهندسی و مدیریت ساخت، مهندسی راه و ترابری) و شش گرایش مقطع دکترا (مهندسی سازه، مهندسی زلزله، مهندسی ژئوتکنیک، مهندسی و مدیریت ساخت، مدیریت منابع آب و سازههای هیدرولیکی)، از طریق آزمونهای سراسری دانشجو میپذیرد. این دانشکده دارای 27 نفر هیئت علمی تمام وقت در گرایشهای مختلف میباشد، که این تعداد هیئت علمی در دانشکدههای عمران دانشگاههای مختلف کشور کم نظیر است. امکانات آزمایشگاهی دانشکده عمران در سطح مطلوبی میباشد؛ هم اکنون آزمایشگاههای مصالح و تکنولوژی بتن، مکانیک خاک، هیدرولیک، مقاومت مصالح، هیدرولیک پیشرفته و کارگاه نقشه برداری فعال بوده و پاسخگوی نیازهای آموزشی و پژوهشی دانشجویان میباشد. آزمایشگاه سازه، زلزله و تکنولوژی پیشرفته با تجهیزات به روز و کامل، از مهر ماه سال 98 فعال میشود. با توجه به امکانات و شرایط مناسب، داوطلبان زیادی از سراسر کشور این دانشکده را برای ادامهی تحصیل انتخاب میکنند، به نحوی که هم اکنون دانشکده افتخار این را دارد که پذیرای بیش از 900 دانشجو در مقطع کارشناسی، بیش از 700 دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد و بیش از 250 دانشجو در مقطع دکترای تخصصی باشد.